Mesleki serbest çalışanlar, ya esnaf [Gewerbetreibende] ya da serbest meslek erbabıdırlar [Freie Berufe] ve farklı düzenlemelere tabi olurlar.

Para kazanılan (neredeyse) her serbest çalışma bir iştir [Gewerbe]. Örneğin tacirler, lokantacılar, sanatkârlar ve üreticiler esnaf sayılır. Ancak serbest meslek erbabı kişiler ile tarım ve orman alanında serbest çalışanlar, esnaf sayılmaz.

• İlgili Ticaret ve Sanayi Odası [Industrie- und Handelskammer] veya Esnaf ve Sanatkârlar Odası’na [Handwerkskammer] başvurarak bir izne/lisansa ya da mesleki bilgi sınavına girmenize gerek olup olmadığını öğreniniz.
• Eğer el işlerine dayalı bir iş ya da sanatkârların yaptığı işlere benzer bir iş yapmayı planlıyorsanız, Esnaf ve Sanatkârlar Odası [Handwerkskammer] ya da sanatkârların yaptığı işlere benzer işler tüzüğüne kayıt yaptırmanız gerekir.
• Bütün gerekli evrakları tamamladıktan sonra, işyerinizi açacağınız şehirdeki Ticaret Dairesine [Gewerbeamt] başvurunuz. Ticaret Dairesi, işyeri kuruluşu konusunda rol oynayan tüm resmi daireleri bilgilendirecektir (örneğin vergi dairesi, Devlet Mesleki Kaza ve Hastalık Sigortası Kurumu [Berufsgenossenschaft], Sulh Mahkemesi).
• Ticaret ve Sanayi Odası [Industrie- und Handelskammer] ya da Esnaf ve Sanatkârlar Odası’na [Handwerkskammer] üye olmak zorundasınız.

Hangi mesleğin serbest meslek [Freie Berufe] olduğu, hangi mesleklerin ise serbest meslek olmadığını tespit etmek her zaman çok kolay değildir. Serbest meslekler arasına örneğin şu meslekler girer:

• Sağlık ile ilgili meslekler: Doktorlar, diş hekimleri, veterinerler, doğal tedavi uzmanları, diş teknisyenleri, fizik tedavi uzmanları
• Hukuk, vergi ve mali müşavirlik ile ilgili konular: Avukatlar, patent avukatları, noterler, mali denetçiler, mali müşavirler ve iktisat ve işletme danışmanları
• Doğa bilimleri/teknik meslekler: Ölçme mühendisleri, mühendisler, mimarlar
• Dil ve veri iletişim ile ilgili meslekler: Gazeteciler, foto muhabirleri, tercümanlar (sözlü çeviri), mütercimler (yazılı çeviri)

Eğer işinizin serbest mesleklere [Freie Berufe] girip girmediğinden çok emin değilseniz, ya Serbest Meslekler Enstitüsü’ne [Institut für Freie Berufe] ya da vergi dairesine danışınız.

Dikkate almanız gereken hususlar:

• Önemli olan, mesleki eğitiminiz değil, yapacağınız iştir. Örneğin bir inşaat şirketi yöneten bir mimar ya da bir personel kiralama şirketi yöneten bir avukat, genelde serbest meslek erbabı sayılmaz.
• Sonuç itibariyle, işinizin serbest mesleğe mi, yoksa esnaflığa mı girdiğine vergi dairesi karar verecektir.
• Serbest meslek sahipleri Ticaret Dairesine başvurmaz, sadece vergi dairesine başvururlar. Burada kendilerine bir vergi numarası verilir.
• Serbest meslek sahipleri ticari ve sınai işletme vergisi [Gewerbesteuer] ödemezler. Bazı serbest meslek sahipleri ilgili odada zorunlu üyedirler. Ayrıca bazı serbest mesleklerde mesleki mevzuat ve meslek uygulamaları açısından özel kurallar bulunmaktadır. Meslek ile ilgili görmüş olduğunuz eğitimin Almanya’da kabul edilip edilmediğini Almanya’da tanınma [Anerkennung in Deutschland] adlı internet sayfasından öğrenebilirsiniz.